- Βαζάρι, Τζόρτζιο
- (Giorgio Vazari, Αρέτσο 1511 – Φλωρεντία 1574). Ιταλός ζωγράφος, αρχιτέκτονας και κριτικός τέχνης. Αρκετά νέος άρχισε να ζωγραφίζει, πρώτα στη γενέτειρά του, και αργότερα στη Φλωρεντία, κοντά στον Αντρέα ντελ Σάρτο, στον Μπαντινέλι, στον Ρόσο και σε άλλους. Το 1531 συνόδευσε τον καρδινάλιο Ιππόλυτο των Μεδίκων στη Ρώμη. Στο ταξίδι αυτό, αποφασιστικής σημασίας για την καλλιτεχνική του διαμόρφωση, γνώρισε και θαύμασε τα έργα του Μιχαήλ Άγγελου και του Ραφαήλ. Το 1538, έπειτα από παραμονή στο Καμάλντολι, όπου ζωγράφισε την Παναγία με Αγγέλους, επέστρεψε στη Ρώμη και αυτή τη φορά ασχολήθηκε συστηματικά με τη σπουδή της αρχιτεκτονικής και της γλυπτικής. Χωρίς να εγκαταλείψει τη ζωγραφική, ακολούθησε τη συμβουλή του Μιχαήλ Άγγελου να επιδοθεί στην αρχιτεκτονική και εργάστηκε για τον πάπα Ιούλιο Γ’, αλλά κυρίως για τον δούκα Κόζιμο Α’ των Μεδίκων (από το 1554), ο οποίος του ανάθεσε την κατασκευή του κτιρίου των Ουφίτσι στη Φλωρεντία. Το οικοδόμημα αυτό, κομψό και αυστηρό, καθαρά αναγεννησιακής αντίληψης, θεωρείται το αριστούργημά του. Το όνομα όμως του Β. συνδέεται κυρίως με το έργο του ως ιστοριογράφου και κριτικού της τέχνης, στο οποίο συνδυάζονται η βαθιά του καλλιέργεια και η εξαιρετική του ευαισθησία. Το βασικό σύγγραμμά του Βίοι τωνσπουδαιότερων ζωγράφων, γλυπτών και αρχιτεκτόνων που εκδόθηκε το 1550 και το 1568, καρπός των εντατικών και μακροχρόνιων ερευνών του σε όλη την Ιταλία, περιέχει τεράστιο όγκο πληροφοριών και μαρτυριών για την τέχνη, από τον Τσιμαμπούε έως τον 16o αιώνα. Ο Β. θεωρείται από πολλούς ειδικούς πατέρας της ιταλικής κριτικής της τέχνης.
Τμήμα του μεγάρου των Ουφίτσι, στη Φλωρεντία· το κτίριο αυτό οικοδομήθηκε μεταξύ 1560 και 1585 σε σχέδιο του Τζόρτζιο Βαζάρι (φωτ. Sef).
Dictionary of Greek. 2013.